Natuurhistorisch & Volkenkundig

NVM Oudenbosch

kattenschedel

Liefhebbers van viervoeters opgelet, in augustus vieren we ieder jaar 2 bijzondere dagen. 8 augustus is het internationale kattendag en 26 augustus internationale hondendag. We mogen 17 augustus ook niet vergeten, zwarte kattendag. Het NVMO heeft meerdere (delen van) roofdieren in de vaste collectie. Lynxen, een beer of vossen klinken spannend. Met de dagen voor onze kleine rovers in het achterhoofd, wordt deze maand het object dat we in de schijnwerpers zetten een kattenschedel.

Katten lijken vriendelijk, maar het zijn roofdieren. Binnen de orde der roofdieren bestaan twee hoofdgroepen, de Caniformia (hondachtigen en hun verwanten) en de Feliformia (Katachtigen).
De gedomesticeerde kat stamt af van de Afrikaanse wilde kat. Zo’n 9000 jaar geleden werd de kat onder meer in Egypte tot huisdier gemaakt. De Egyptenaren hielden van katten, ze stonden in hoger aanzien dan welk dier ook. Kattengodin Basset was de vruchtbaarheidsgodin. Katten zouden bescherming bieden en lichaamsdelen van katten zouden geneeskrachtige eigenschappen hebben.

Nog steeds is onze huiskat een geliefde vriend. Er zijn inmiddels tientallen gefokte rassen ontstaan. Het skelet vertoond veel overeenkomsten met andere zoogdieren, maar er zijn typische kenmerken te ontdekken waaruit blijkt dat ze jagers zijn. De kaak heeft slechts 30 tanden. Dat is minder dan andere vleeseters. Desalniettemin is het gebit volledig uitgerust op het eten van vlees. Onder- en bovenkaak hebben ieder 2 sterke scherpe hoektanden met daartussen 6 snijtanden. Hun kaak kan geen kauwbeweging maken. Daarom wordt het vlees slechts verscheurd, maagzuur doet de rest. De kaak is anders dan bij de meeste katachtigen, speciaal aangepast aan hun favoriete prooi, kleine knaagdieren. 

De kop is redelijk rond met een platte snuit. 2 gaten in de schedel bieden ruimte aan bijzondere ogen. De oogkassen zijn ongewoon groot voor zoogdieren. Katten hebben in hun ogen meer lichtgevoelige cellen dan wij. Op de achterkant bevindt zich reflecterend weefsel, waardoor de ogen in het donker lijken op te lichten.