Natuurhistorisch & Volkenkundig

NVM Oudenbosch

dondersteen kader 2

Bij de ingang van ons museum staat een grote zwerfkei. Startpunt van een geologische wandeling door Oudenbosch en met 5000 kilo het zwaarste voorwerp van de collectie.

Zwerfstenen worden vaak gevonden in Noord-Nederland, achtergelaten door kruiend landijs tijdens de voorlaatste ijstijd. De stenen komen oorspronkelijk uit Scandinavië en zijn tijdens hun reis door verwering afgerond. Zwerfstenen bestaan uit graniet. De samenstelling van de verschillende mineralen in het graniet is uniek en geeft een indicatie vanwaar de steen zijn precieze oorsprong heeft. De mens heeft handig gebruik gemaakt van de stenen. Het meest bekend zijn uiteraard de hunebedden in Drenthe, maar ze werden ook gebruikt als wegverharding of voor de bouw van huizen en kerken.

Ten zuiden van de Utrechtse Heuvelrug komen zwerfstenen van nature  niet voor. Deze zandrug is ontstaan doordat het landijs de oorspronkelijke ondergrond opstuwde. Het ijs kwam niet verder dan Midden-Nederland.
Onze Dondersteen zou volgens geschreven bronnen al voor 1600 op de Donder-akker bij de huidige Steenstraat gelegen hebben. Bijzonder, aangezien zo’n grote zwerfsteen niet te verwachten is in Brabant. Wellicht heeft er transport via de grote rivieren plaatsgevonden.Het zou niet de laatste omzwerving worden voor de Dondersteen.  Zo werd hij in 1888 aan de vergetelheid ontrokken en in de tuin achter het Jezuïtencollege opgesteld. Vergeten is hij allerminst, er is bijvoorbeeld universitair onderzoek geweest. Op internet zijn vele verhalen over de steen te vinden, zoals een leuk artikel van de Nederlandse Geologische Vereniging. Waarom zitten er bijvoorbeeld gaten in het graniet? Inmiddels is de zwerfkei al tientallen jaren te bewonderen aan de ingang van het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum, vergezeld door kleine zwerfstenen.

Na verloop van tijd dreigde de Dondersteen bedekt te raken door het groen uit de tuin. Sinds kort hebben we een nieuwe vrijwilliger mogen verwelkomen bij het NVMO. Deze aanwinst in het vrijwilligersbestand heeft meteen zijn handen uit de mouwen gestoken. Folders zijn rondgebracht in de buurt, maar ook de Dondersteen is aangepakt. Onder meer een aantal takken van omliggende struiken zijn weggesnoeid, zodat hij weer perfect zichtbaar is. Wat zijn we blij met de vele helpende handen.